สถานีหัวลำโพง

สถานีหัวลำโพง (อังกฤษ: Hua Lamphong Station, รหัส BL28) เป็นสถานีรถไฟฟ้าใต้ดิน ในเส้นทางรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล ที่ถนนพระรามที่ 4 กรุงเทพมหานคร บริเวณสถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง) สถานีรถไฟหลักของประเทศไทย ในอนาคตสถานีจะเชื่อมต่อกับโครงการรถไฟฟ้าชานเมือง สายสีแดงเข้มบริเวณสถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง)

ที่ตั้ง

ใต้ถนนพระรามที่ 4 บริเวณแยกหัวลำโพง จุดบรรจบ ถนนพระรามที่ 4, ถนนรองเมือง, ทางขึ้นทางด่วนหัวลำโพง และ ถนนมหาพฤฒาราม ในพื้นที่แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน และแขวงมหาพฤฒาราม เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร

นับตั้งแต่วันที่ 29 กรกฎาคม 2562 สถานีหัวลำโพงไม่ใช่สถานีปลายทางของระบบรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล อีกต่อไป หลังจากที่ รฟม. ได้เปิดให้บริการรถไฟฟ้าสายสีน้ำเงินส่วนต่อขยายช่วงหัวลำโพง-บางแค (หลักสอง) โดยหลังจากนี้อุโมงค์รถจะลดระดับกลายเป็นชานชาลาแบบสองชั้นเหมือนเดิม เนื่องจากวิ่งเลียบเข้าถนนเจริญกรุงที่มีทางแคบ และจะลดระดับลงไปเรื่อยๆ จนถึงความลึกที่ 30 เมตรจากผิวดิน เพื่อลอดข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา แล้วยกระดับกลับขึ้นมาเรื่อย ๆ จนมาขึ้นพ้นระดับใต้ดินที่บริเวณสถานีอิสรภาพ ก่อนมุ่งหน้าเข้าสู่สถานีท่าพระต่อไป

สถานีหัวลำโพงถูกใช้เป็นสถานที่ทำพิธีวางศิลาฤกษ์โครงการ และทำพิธีเปิดการเดินรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล โดยมีส่วนจัดแสดงนิทรรศการถาวรเกี่ยวกับความเป็นมาของโครงการรถไฟฟ้ามหานครอยู่ภายในสถานี

แผนผังสถานี

รายละเอียดของสถานี

สัญลักษณ์ของสถานี

ตราสัญลักษณ์เป็นรูปทรงครึ่งวงกลมของอาคารสถานีรถไฟกรุงเทพ โดยมีรูปทรงปกติอยู่เหนือเงาสะท้อนรูปหัวกลับ ใช้สีแดงเพื่อบ่งบอกถึงความเป็นย่านธุรกิจ หรือตลาด

รูปแบบของสถานี

เป็นสถานีใต้ดิน กว้าง 23 เมตร ยาว 206 เมตร ระดับชานชาลาอยู่ลึกจากผิวดิน 14 เมตร เป็นชานชาลาแบบกลาง (Station with Central Platform)

ทางเข้า-ออก

• 1 โรงแรมบางกอกเซ็นเตอร์, ถนนมหาพฤฒาราม, วัดไตรมิตร, วงเวียนโอเดียน, ถนนไมตรีจิตต์ (บันไดเลื่อน)
• 2 สถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง), ถนนรองเมือง ด้านข้างอาคารสถานีรถไฟ, ป้ายรถประจำทางหน้าสถานีรถไฟ, ท่าเรือโดยสารคลองผดุงกรุงเกษม (บันไดเลื่อน / ลิฟต์)
• 3 ธนาคารกรุงเทพ สาขาหัวลำโพง, ถนนรองเมือง ด้านติดถนนพระรามที่ 4, ป้ายรถประจำทางไปสามย่าน (บันไดเลื่อน)
• 4 อาคารตั้ง ฮั่ว ปัก, ป้ายรถประจำทางไปเยาวราช (ลิฟต์)

การจัดพื้นที่ในตัวสถานี

แบ่งเป็น 2 ชั้น ประกอบด้วย

• B1 ชั้นจำหน่ายบัตรโดยสาร เหรียญโดยสาร ห้องประชาสัมพันธ์ นิทรรศการ และทางเชื่อมสถานีรถไฟกรุงเทพ (Concourse Level)
• B2 ชั้นชานชาลา (Platform Level)

สิ่งอำนวยความสะดวก

• ลิฟท์สำหรับผู้พิการ 2 ตัว บริเวณทางเข้า-ออกที่ 2 และ 4

นิทรรศการถาวรภายในสถานี

จัดแสดงบริเวณทางเดินเชื่อมต่อสถานีรถไฟกรุงเทพ ระหว่างทางเข้า-ออกที่ 2 และ 3

• ศิลาฤกษ์โครงการรถไฟฟ้ามหานคร ที่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร (พระราชอิสริยศฯขณะนั้น) เสด็จฯ แทนพระองค์ทรงวางที่บริเวณหน้าสถานีรถไฟหัวลำโพง เมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 อยู่บนแท่นภายใต้หลังคาพีระมิดแก้ว ซึ่งโผล่พ้นระดับดินบริเวณทางเข้า-ออกที่ 3
• ประวัติความเป็นมาของโครงการรถไฟฟ้ามหานคร และภาพการก่อสร้าง
• จารึกรายชื่อผู้ที่มีส่วนร่วมในโครงการรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล รวมถึงผู้เสียสละ (ผู้ที่ถูกเวนคืนที่ดิน) บนผนังของโถงบันไดเลื่อนทางเข้า-ออกที่ 3
• พระเก้าอี้ลำลอง พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เมื่อเสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดการเดินรถไฟฟ้าใต้ดินสายเฉลิมรัชมงคล วันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2547

เวลาให้บริการ

รถโดยสารประจำทาง

ถนนรองเมือง

องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ

• เส้นทางที่มีรถรองรับวีลแชร์

• ถนนรองเมือง สาย 29 34 53

ถนนพระรามที่ 4

องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ

• เส้นทางที่มีรถรองรับวีลแชร์

• ถนนพระรามที่สี่ สาย 4 21 25 40(เส้นทางหลัก) 53(วนขวา เทเวศร์-หัวลำโพง-เยาวราช) 73 507 529

ถนนรองเมือง

องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ

• เส้นทางที่มีรถรองรับวีลแชร์

• ถนนเลียบทางรถไฟ ข้างสถานีรถไฟกรุงเทพ สาย 7 29 34 40(เสริมพิเศษ) 113 501

ถนนมหาพฤฒาราม

องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ

• เส้นทางที่มีรถรองรับวีลแชร์

• ถนนมหาพฤฒาราม สาย 1(จากท่าช้างไปถนนตก) 75

จุดเชื่อมต่อการเดินทาง

• รถไฟชานเมือง และรถไฟสายตะวันออก ของการรถไฟแห่งประเทศไทย เชื่อมต่อที่สถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง)
• ท่าเรือคลองผดุงกรุงเกษม เชื่อมต่อที่ท่าเรือสถานีรถไฟหัวลำโพง
• รถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดงเข้ม ของการรถไฟแห่งประเทศไทย ในอนาคต เชื่อมต่อที่สถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง)

สถานที่สำคัญใกล้เคียง

• สถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง)
• สะพานเจริญสวัสดิ์ 36 และคลองผดุงกรุงเกษม
• วงเวียนโอเดียน และซุ้มประตูวัฒนธรรมไทย-จีน
• ถนนเยาวราช
• วัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร มณฑปพระสุโขทัยไตรมิตร และโรงเรียนไตรมิตรวิทยาลัย
• เทียนฟ้ามูลนิธิ
• โรงเรียนมหาวีรานุวัตร
• วัดมหาพฤฒาราม และโรงเรียนสตรีมหาพฤฒาราม
• ย่านตลาดน้อย
• โรงเรียนสายปัญญา
• โรงเรียนเทพศิรินทร์
• วงเวียน 22 กรกฎา
• คริสตจักรไมตรีจิตร
• วัดดวงแข
• ศาลแรงงานกลาง และศาลแขวงปทุมวัน
• ตลาดสะพานเหลือง

โรงแรม

• โรงแรมบางกอกเซ็นเตอร์
• โรงแรมกรุงเกษม ศรีกรุง
• โรงแรมเดอะ เทรน อินน์
• โรงแรมศรีหัวลำโพง
• โรงแรมสเตชัน
• โรงแรมเดอะ ควอเตอร์ หัวลำโพง บาย ยูเอชจี

เหตุการณ์สำคัญในอดีต

• วันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จแทนพระองค์ทรงวางศิลาฤกษ์โครงการรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล บริเวณหน้าสถานีรถไฟหัวลำโพง ในเวลา 16.39 น.
• วันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2547 เวลา 17.30 น. พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดการเดินรถไฟฟ้าใต้ดินสายเฉลิมรัชมงคล ที่สถานีรถไฟฟ้าหัวลำโพง และประทับรถพระที่นั่ง (รถกอล์ฟ) ไปยังมณฑลพิธี ทรงกดปุ่มเปิดแพรคลุมป้ายโครงการ แล้วเสด็จประทับรถไฟฟ้าพระที่นั่งไปยังสถานีบางซื่อ ก่อนเสด็จฯ กลับมายังศูนย์ซ่อมบำรุงและศูนย์ควบคุมการปฏิบัติการ เพื่อทรงเปิดการเดินรถอย่างเป็นทางการ

อ้างอิง

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่จากเว็บไซต์บีอีเอ็ม เก็บถาวร 2023-04-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน