Ավանգ Աբդուլլահ, (մալայերեն՝ Awang Abdullah, հունիսի 10, 1953(1953-06-10)), չինական ծագման ուսուցիչ, գրականագետ և գրող, որն ստեղծագործում է մալայերեն։ Չինական անունն է` Պուի Տիոնգ Գի (փինյին` Pui Tiong Gee):

Կենսագրություն

Ավարտել է Մալայզիայի համալսարանը (1983)։ Մինչև 2011 թվականը` թոշակի անցնելը, աշխատել է Դունգունի միջնակարգ դպրոցներում (Տրենգանու նահանգ)։ Առաջին բանաստեղծությունը հրապարակել է 1976 թվականին, «Սարինա» ամսագրում։ Գրում է տարբեր ժանրերով` բանաստեղծություններ, արձակ ստեղծագործություններ, կենսագրություններ։ 2013 թվականին լույս է ընծայել «Բանաստեղծություններ գրելու ստեղծագործական ընթացքն ու դրանց գնահատականը», որը հիմնված էր իր փորձի վրա։ Ընդհանուր առմամբ հրատարակել է 25 գիրք։

Հիմնական բանաստեղծական ժողովածուներ

• Burung musim. Antologi puisi 21 penyair Universiti Malaya (Չվող թռչուն։ Մալայզիայի համալսարանի 21 գրողների բանաստեղծությունների անթոլոգիա)։ Diselenggarakan oleh Awang Abdullah [d.i. Pui Tiong Gee]. Persatuan Mahasiswa Univ. Malaya, 1983:
• Bunga pulau. Antologi sajak (Կղզու ծաղիկ. Բանաստեղծական անոթոլոգիա). Kuala Lumpur: PESISIR, 1985:
• Bila embun menitis (Երբ ցողն ընկնում է). Kuala Lumpur: Mastika, 1988:
• Lagu Сicih Nono: antologi puisi (Չիչիխ Նոնոյի երգերը, բանաստեղծությունների անթոլոգիա). Kuala Terengganu: Persatuan Sasterawan Terengganu (PELITA), 1989:
• Telegram. Sajak-sajak (Հեռագիր։ Բանաստեղծություններ). Dewan Bahasa dan Pustaka, 1991:
• Kita akan Dewasa (Մենք մեծանում ենք). Bahasa dan Pustaka, 1997 (վերահրատարակվել է 2008 թվականին)։
• Batu penyu (Կրիայի քար). Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd., 2000:
• BOMOH (Շաման). Kuala Terengganu: Terengganu Persatuan Sasterawan Terengganu (PELITA), 2002:
• Dikir pelaut (Նավաստու հիշատակում). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2004:
• Jame dulu loni : antologi puisi alternatif (APA). Kuala Terengganu: Persatuan Sasterawan Terengganu (PELITA), 2004:
• Tidurlah anak: gurindam, nazam mendodoi nasihat seloka (Քնիր, որդի. օրորոցայիններ, խորհուրդներ). Petaling Jaya: Impiana Publications & Distributors, 2013.
• Tembang purbakala: sejalur syair sejarah negara (Հին պոեզիա։ Շաիր երկրի պատմության մասին). Petaling Jaya: Impiana Publications & Distributors, 2013.
• Kapsul Nurani (Խղճի պատիճ), Metromedia Solutions, 2014 (հավաքական ժողովածու)

Պատմվածքներ

• Anak Kampung (Գյուղացի տղա). Dewan Bahasa dan Pustaka, 1988:
• Kunang-kunang di Pelabuhan (Լուսատտիկները նավահանգստում). Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka, 1991:
• Mastura. (Մաստուրա). Kuala Lumpur: Pustaka Antara, 1990:
• Memori Bukit Besi (Հիշողություններ երկաթյա վշտի մասին. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka), 1993:
• Memori Atikah (Հիշողություններ Աթիկայի մասին). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2002:
• Susakurasan (Սուսակուրասան). Kuala Lumpur: Aras Mega (M), 1991 (վերահրատարակվել է 2007 թվականին, Dewan Bahasa dan Pustaka):
• Lagu Hari Depan (Ապագայի երգեր). Kuala Lumpur: Pustaka Antara, 1991:
• Rahsia Lubuk menangis. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1993 (վերահրատարակվել է 2008 թվականին)։

Կենսագրություններ

• Pendekar Sabri (Մարտարվեստի վարպետ Սաբրի). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1995:
• J.M. Aziz : penyair berjiwa besar (Ջ. Մ. Ազիզ. մեծ հոգու բանաստեղծը). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa & Pustaka, 1999:
• Biografi sasterawan negara A. Samad Said (Ազգային գրող Աբդուլ Սամադ Սաիդի կենսագրությունը). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2001:
• Dato Siva: pejuang kaum pekerja (Դատո Սիբա. Աշխատավորների համար պայքարող մարտիկ). Petaling Jaya: Penerbitan Jaya Bakti, 2002:

Ռուսերեն թարգմանություններ

• Ավանգ Աբդուլլահ, «Մայրն է ասել» (Kata Emak).:

Պարգևներ

• Մալայզիայի գրականության մրցանակ (1986/87 և 1988/89)
• Էսո-Գապենի ազգային մրցանակ` լավագույն բանաստեղծության համար (1987, 1994)
• Տրենգանու նահանգի մրցանակ` լավագույն պատմվածքի համար (1988)
• Շապադ-Գապենի ազգային մրցանակ` լավագույն բանաստեղծության համար (1992)
• Ազգային ներդրումային PNB կորպորացիայի մրցանակ` լավագույն բանաստեղծություն անվանակարգում (1999)

Ծանոթագրություններ

Ա. Ազիզ Դերաման (մալայերեն՝ A. Aziz Deraman, հուլիսի 23, 1948(1948-07-23), Մալայզիա), մալայզացի հասարակական և մշակութային գործիչ, պոետ։

Կենսագրություն

1971 թվականին ավարտելով Մալայզիայի համալսարանը` ընդունվել է պետական ծառայության, որտեղ սովորական պաշտոնյայից դարձել է լեզվի և գրականության խորհրդի գլխավոր տնօրեն (1994-2004)։ Մասնավորապես, նա աշխատել է արտասահմանյան գործերի նախարարությունում (1971), մշակույթի նախարարությունում, երիտասարդության և սպորտի նախարարություններում (1971-1979, 1981-1989), Մալայզիայի գանձատանը (1979-1981), գյուղատնտեսության զարգացման նախարարությունում (1989-1991), ազգային միության և սոցիալական զարգացման նախարարությունում (1991-1993), կրթության նախարարությունում (1993-1994)։ 2007-2009 թվականներին եղել է Մալազիայի Հյուսիսային համալսարանի ասպիրանտ պրոֆեսոր։

Ստեղծագործություն

Բանաստեղծություններ սկսել է գրել, երբ ուսանող էր, թողարկել է բանաստեղծական 10 ժողովածու, որոնք պարգևատրվել են հայտնի մրցանակներով, այդ թվում` ՅՈՒՆԵՍԿՕ-յի մրցանակով (1983)։ Տպագրել է բազմաթիվ գրքեր և հարյուրավոր հոդվածներ մալազիական քաղաքակրթության և մշակույթի մասին։

Բանաստեղծի բանաստեղծություններում առկա են աշխարհաճանաչման հիացմունքը, հոգևոր որոնումները և անգամ` ընկերների դավաճանություն։ Բանաստեղծությունների մեծամասնությունը իսլամական մոտիվներով է։ Նա երազել է, որ իր վերջին բառերը լինեն այն բառերը, որոնք կարտասանի յուրաքանչյուր մուսուլման` իսլամն ընդունելիս։ Սերը դեպի Աստված նաև սեր է դեպի այն մարդիկ, որոնք շրջապատում են նրան։ Օրինակ` ընտանիքը նրա համար մի ամբողջ սիրո և ուրախության աշխարհ է։ Պոետի առավելություններից է, որ նա կարողանում է կյանքին նայել հումորով և հեգնանքեվ։

Ազիզ Դերամանի բանաստեղծությունները շատ երաժշտական և զուգորդական են։ Նա, հետևելով հին մալազիական ավանդությունների, փորձում է իր պոեզիայի մեջ մտցնել հանգը` հազվագյուտ երևույթ մալազիական պոեզիայում, թեկուզ ավանդական ֆոլկլորը և էպոսը հենց հանգավորված է։ Շրջասացությունը՝ հնչյունների հետ խաղալը, բնորոշ է Ազիզի գրեթե յուրաքանչյուր բանաստեղծությանը։ Նրանցով հեշտությամբ երաժշտություն է կազմվում և հավանաբար դրա համար են կոմպոզիտորները անդրադարձ կատարում նրանց։

Պոետի բանստեղծությունները թարգմանած են մի քանի այլ լեզուներով։ 2003 թվականի ապրիլի 13-ին Կուալա Լումպուրի Գիտության և մշակույթի ռուսական կենտրոնում տեղի է ունեցել Ազիզ Դերամանի «Պոետի թափառումները» ռուսալեզու անթոլոգիայի շնորհանդեսը` Ռուսաստանի դեսպան Վլադիմիր Մորոզովի ներկայությամբ։

Հասարակական գործունեություն

Ազիզ Դերամանը մասնակցել է երկրի հասարակական կյանքին։ Նա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի հովանու ներքո գտնվող Ասիայի և Օվկիանիայի մշակութային կազմակերպությունների միջազգային խորհրդի փոխնախագահն էր (1988-2001), Բրունեյի, Ինդոնեզիայի և Մալայզիայի լեզվի խորհրդի նախագահ (1995-2004), Հարավարևելյան Ասիայի պետությունների գրականության խորհրդի նախագահ (Մաստրա) (1996-1998, 2002-2004), Մալայերեն լեզվի միջազգային խորհրդի մշտական նախագահ (1997-2004), Գապենի կոմիտեի անդամ (2004-2014)։ Ներկայումս նա Պասիր-Պուտիկի գրողների և մշակույթի գործիչների միության խորհրդական է (1970 թվականից), Մալզիայի Կելանտանի մալայզական քաղաքակրթության կազմակերպության նախագահ։

Պարգևներ

• ՅՈՒՆԵՍԿՈ մրցանակ (1983)
• Թագավորության պահապանի շքանշանի սպա Մալազիայի բարձրագույն կառավարիչից (1990)
• Գահին նվիրվածության շքանշան (1997)
• Ա. Պուշկինի 200 ամյակին նվիրված պուշկինյան ոսկե մեդալ (1999)
• «Մինդանաոյի գահի ասպետ շքանշան» (1999)
• «Գահին նվիրված ասպետ շքանշան» Կելանտանի սուլթանից (2001)
• Մալազիայի գրական գլխավոր մրցանակ (2002/2003)
• Կելանտանա գրական մրցանակ (2003)
• Գապենի մշակութային գործչի մրցանակ (2011)
• «Ուտուսան» խմբի գրական մրցանակ (2013)
• «Ազգային լեզվի համար պայքարի մարտիկ» կոչում և մրցանակ (2016)[6]
• Մալայզական աշխարհի գրականագետի մրցանակ 2018)

Կարծիքներ

Հրապարակումներ

Բանաստեղծությունների հավաքածու

• Kau dan aku (Դու և ես). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1994 (2-е изд.: 2004).
• Bahtera madani (Կյանքի տապան). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2001.
• Gapura diri (Իմ հաղթակա կամարը). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2002.
• Zaman baru (Նոր դարաշրջան). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2006.
• Bicara Kasih (Զրույց սիրո մասին). — Kuala Lumpur: Karya Bestari, 2004.
• Mahligai Kencana (Ոսկե ամրոց). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2009.
• Suara Dari Cikini (Ձայնը Չիկինի փողոցից). — Kuala Lumpur: Penerbitan Minda, 2010.
• Wak Long (Վակ Լոնգ). — Kuala Lumpur: Penerbitan Minda, 2010.
• Suara Gunung Kehidupan (Ձայնը կյանքի սարից). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2014)
• Gelora Nurani (Հոգու հուզմունք). — Kuala Lumpur: Institut Terjemahan dan Buku Malaysia, 2015.

Հրապարակախոսություն

• Kebudayaan Islam di Malaysia (Իսլամական մշակույթը Մալայզիայում). — Kuala Lumpur: KKBS, 1986.
• Tamadun Melayu (Մալայզական քաղաքակրթություն). Jilid 1. — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1989 (совместно с Ismail Hussein, Abd. Rahman Al-Ahmadi).
• Permainan tradisi orang Melayu (Մալազացիների ազգային խաղեր). — Selangor: Fajar Bakti, 1994 (совместно с Wan Ramli Wan Mohamad).
• Tamadun Melayu (Մալայզական քաղաքակրթություն). Jilid 3. — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1995 (совместно с Ismail Hussein, Abd. Rahman Al-Ahmadi).
• Tamadun Melayu (Մալայզական քաղաքակրթություն). Jilid 4. — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1995 (совместно с Ismail Hussein, Abd. Rahman Al-Ahmadi).
• Tamadun Melayu (Մալայզական քաղաքակրթություն). Jilid 5. — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1995 (совместно с Ismail Hussein, Abd. Rahman Al-Ahmadi).
• Adat dan pantang larang orang Melayu (Մալզացիների ադաթներն ու արգելքները). — Selangor: Fajar Bakti, 1995 (совместно с Wan Ramli Wan Mohamad).
• Perayaan orang Melayu (Մալայզացիների տոները). — Selangor: Fajar Bakti, 1995 (совместно с Wan Ramli Wan Mohamad).
• Tamadun Islam di Malaysia (Իսլամական քաղաքակրթությունը). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2000 (совместно с Mohd Taib Osman).
• Tamadun Melayu dan pembinaan bangsa Malaysia (Մալայզական քաղաքակրթություն և Մալայզիայի ազգային շինարարություն). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2000.
• Bahasa Asas Pembinaan Tamadun Bangsa (Լեզուն` ազգային մշակույթի շինարարության հիմք). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2001.
• Globalisasi dan peradaban di Malaysia (Գլոբալիզացիան և քաղաքակրթությանը Մալայզիայում). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2003 (совместно с Rohani Zainal Abidin).
• Peradaban Melayu Timur Laut (Հյուսիս-արևելքի մալայզական քաղաքակրթությունը). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2003.
• Pengantarabangsaan Bahasa Melayu (Միջազգայինի կարգավիճակ` մալայզերենին). — DBP-PLM: 2004.
• Tamadun Melayu (Մալայզական քաղաքակրթություն). Jilid 6. — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2004.
• Tamadun Melayu (Մալայզական քաղաքակրթություն). Jilid 7. — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2004
• Masyarakat dan kebudayaan Malaysia (Մալայզիայի հասարակությունն ու մշակույթը). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2005.
• Asas pemikiran kebudayaan Malaysia (Մշակութային մտածողության հիմքերը Մալայզիայում). — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2005.
• Kebudayaan Kebangsaan: Isu dan Cabaran (Ազգային մշակույթ. խնդիրներ և մարտահրավերներ). — Kuala Lumpur: GAPENA, 2006.
• Peradaban Melayu Timur Laut: memperkasakan warisan persuratan Melayu. — Kumpulan kertas kerja. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2010.
• Nilai Bersama Dalam Amalan Budi Bahasa dan Nilai-Nilai Murni. — Kuala Lumpur: Kementerian Pelancongan dan Kebudayaan Malaysia, 2013.
• Minda Dunia Melayu. — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2015.
• Kelantan: Sejarah, Adat dan Warisan (Կելանտան։ Պատմություն, սովորույթներ և ժառանգություն). — Kota Bharu: MAIK, 2018.
• Survival Melayu (Մալայզացիների վերապրումը). — Kota Bharu: PERADABAN, 2018.
• Sosiobudaya Kelantan-Patani. — Kota Bharu: PERADABAN, 2018.
• Kerelatifan Budaya: Catatan Pengalaman. — Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2018.

Ծանոթագրություններ

Նիկ Սաֆիա Քարիմ (մալայերեն՝ Nik Safiah Karim), դեկտեմբերի 17, 1939(1939-12-17), Կոտա Բարու, Մալայզիա), մալայզիացի լեզվաբան, պատվավոր պրոֆեսոր։

Կենսագրություն

Նիկ Սաֆիա Քարիմը 1952 թվականին ավարտել է Կոտա Բարուի աղջիկների անգլիական տարրական դպրոցը, 1957 թվականին՝ Կուալա Լումպուրի կանանց քոլեջը, 1959 թվականին՝ Մալակկայի Սուրբ Ֆրանցիսկոսի քոլեջը։ 1963 թվականին ավարտել է Մալայա համալսարանը, 1965 թվականին՝ մագիստրատուրան, 1975 թվականին՝ Օհայոյի համալսարանի (ԱՄՆ) լեզվաբանության դոկտորանտուրան։ Աշխատանքային կարիերան սկսել է 1963 թվականին Մալայա համալսարանի Մալայագիտության ամբիոնում՝ ուսուցիչից հասնելով մինչև պրոֆեսոր։ Երկու անգամ եղել է հումանիտար ֆակուլտետի դեկան (1982-1983, 1992-1994), ամբիոնի վարիչ (1984-1986, 1988-1989),1990-1992 թվականներին եղել է Մալայագիտության ակադեմիայի առաջին տնօրենը։ 1989-1990 թվականներին աշխատել է Լեզվի և գրականության խորհրդում՝ զբաղեցնելով գլխավոր տնօրենի տեղակալի պաշտոնը։ 14 տարի ծառայել է Խորհրդի վարչությունում, Մալայերենի մշտական հանձնաժողովի և Բրունեյի, Ինդոնեզիայի և Մալայզիայի մալայերեն լեզվի համատեղ խորհրդի կազմում։ 1994 թվականից անցել է թոշակի, բայց շարունակել է աշխատել մինչև 2015 թվականը` պայմանագրով որպես ադյունկտ-պրոֆեսոր։ 1977 թվականին ստեղծված Մալայզիայի Լեզվաբանական միության հիմնադիրներից մեկն է և 18 տարի (1979-1997) եղել է նրա նախագահը։

1967 թվականից եղել է Մուսուլման կանանց կազմակերպության (PERTIWI) անդամ, 2001 թվականից` նրա նախագահը։ Մասնակցել է Մալայզիայում կանանց մի շարք կազմակերպությունների գործունեությանը, հանդես եկել որպես ազգաբնակչության խնդիրներով ՄԱԿ-ի խորհրդատու։

Գիտական գործունեություն

Նիկ Սաֆիա Քարիմը հանդիսանում է մալայերեն քերականության բնագավառում հետազոտություններով զբաղվող ամենահայտնի լեզվաբաններից մեկը։ Հրատարակել է հարյուրավոր հոդվածներ այդ թեմայով և տասից ավելի գրքեր, այդ թվում՝ Լեզվի և գրականության խորհրդի նորմատիվ քերականությունը, մալայերենի շարահյուսության մենագրությունը, ինչպես նաև ուսումնասիրություններ՝ սոցիոլեզվաբանության հիմնախնդիրների վերաբերյալ։ Նրան են պատկանում նաև Մալայզիայի նշանավոր կանանց մասին մի շարք գրքեր։

Պարգևներ

• Kesatria Mangku Negara մեդալ (1989)
• Johan Mangku Negara մեդալ (1995)
• Anugerah Wanita Cemerlang Tan Sri Fatimah-Avon (1995)
• Johan Panglima Negara շքանշան և Հատուկ կոչում (1997)
• Մալայայի համալսարանի «Նշանավոր կին» մրցանակ (Anugerah Wanita Cemerlang UM) (1997)
• Նշանավոր լեզվաբան (Tokoh Ilmuwan Bahasa) և Տուն Ֆատիմի Ոսկե մեդալ (2001)
• Կելանտանի նշանավոր կին (Tokoh Wanita Kelantan) (2001)
• Մալայայի համալսարանի պատվավոր պրոֆեսոր (2002)
• Մալայզիայի Ազգային համալսարանի պատվավոր դոկտոր (2003)
• Մալայզիայի լեզվաբանական միության «Լեզվի ջատագով» մրցանակ (Anugerah Tokoh Pejuang Bahasa) (2004)

Հիմնական հրապարակումներ

• Bahasa Malaysia syntax : some aspects of its standardization. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1978.
• Women’s organisations and non-formal education. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1982.
• The major syntactic structures of Bahasa Malaysia and their implications on the standardization of the language. University Microfilms International, 1983.
• Bahasa Melayu Tinggi: teori dan penerapan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka 1986.
• (ed). Kababaihan ng Malaysia ed. Nik Safiah Karim, isinalin ni Ruth Elynia S. Mabanglo. Manila: Solidaridad Foundation 1986.
• Tatabahasa Dewan. 1 Ayat. Kuala Lumpur Dewan Bahasa dan Pustaka 1987.
• Wanita Malaysia: Harapan dan cabaran. Kuala Lumpur: 'K' Pub. & Distributors, 1990.
• «Bahasa baku» and «loghat daerah» : an experience in language planning. [S.l. : s.n.], 1991.
• Laporan kajian sosiolinguistik penggunaan, penguasaan dan pelaksanaan Bahasa Malaysia baku: di jabatan-jabatan kerajaan negeri/persekutuan, badan-badan berkanun/swasta dan kuasa-kuasa tempatan di Sabah. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1992.
• Malay grammar for academics and professionals. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka 1995.
• Bahasa Melayu abad ke-21. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka 2002.
• Bahasa Melayu sebagai bahasa tamadun moden: program pengisiannya. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka 2003.
• Bahasa Melayu sedekad lalu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2004.
• Teks Bahasa Melayu: STPM. Shah Alam, Selangor: Penerbit Fajar Bakti, 2006.
• Panorama bahasa Melayu sepanjang zaman. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya 2010.

Մատենագիտություն

• Kuntum budi sumbangsih kumpulan makalah untuk Profesor Emeritus Datuk Dr. Nik Safiah Karim. Ed. Indirawati Zahid. [Kuala Lumpur] Jabatan Bahasa Melayu, Akademi Pengajian Melayu, Universiti Malaya, 2008.

Ծանոթագրություններ

Ռազալի Էնդուն (մալայերեն՝ Haji Razali Bin Endun ), մարտի 7, 1942(1942-03-07) - հունվարի 12, 2017(2017-01-12)), մալայզացի գրող։

Կենսագրության քննադատություն

Ավարտել է Մալակկայի միջնակարգ դպրոցը։ Առևտրի ոլորտում զբաղվել է փոքր բիզնեսով։ Նա Մալայզիայի նախկին փոխվարչապետ Անվար Իբրահիմի բարեփոխումների շարժման կողմնակիցն էր։ 2011 թվականին հանդես է եկել ի պաշտպանություն Աբդուլահ Հուսեյնի «Ինտերլոկ» վեպի, որը հանվել է 2010 թվականին միջնակարգ դպրոցների աշակերտների համար պարտադիր գրականության ցանկից։

Ստեղծագործություն

Սկսել է գրել 1960-ականներից. տպագրվել է առաջատար գրական ամսագրերում և թերթերում։ 1999-2000 թվականներին եղել է «Թամադուն» («Քաղաքակրթություն») ամսագրի խմբագիր ։ Սուր սոցիալական վիպակներում բարձրացվում են ժամանակակից Մալայզիայի գյուղական և քաղաքային կյանքի կարևոր խնդիրները։

Պարգևներ

• Մալայզիայի լեզվի և գրականության խորհրդի խրախուսական մրցանակ
• «Ուտուսան-Էքսոն» գրական մրցանակ ( «Դագաղ 152», 2006 թվական, պատմվածք)
• «Ուտուսան» խմբի գրական մրցանակ պատանեկան լավագույն պատմվածքի համար («Սանդալի Ժառանգությունը», 2006 թվական)
• Ջոխորի պատմության խրախուսական մրցանակ («Մոր քրոնիկոն», 2010 թվական)
• Մալայզիայի գլխավոր գրական մրցանակ («Տատիկը» վիպակ 2014 թվական)

Ընտանիք

Դուստրերը` Սերի Դիանա Ռազալի և Դևի Ռազալի, որդիներ` Ռիզալ Ռիզալի և Շախ Ռազալի։

Հրապարակումներ

• Anwar Ibrahim: Doa & air mata (Անվար Իբրահիմ. աղոթքները և արցունքները). [Kuala Lumpur]: [Penerbitan Muttaqin], [2001] ISBN 9789834063603.
• Dua Era. Kumpulan Cerpen (Երկու դարաշրջան։ Պատմվածքների ժողովածու)։ Batu Caves, Selangor: Badan Penulis & Karywawan Kreatif, 2002.
• Gelodak. Antologi Puisi (Կատաղություն։ Բանաստեղծական անթոլոգիա)։ Batu Caves, Selangor: Badan Penulis & Karyawan Kreatif, 2003 ISBN 9789834111816 (համատեղ ուրիշների հետ)։
• Perpindahan (Հրապարակում)։ Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2003 ISBN 9836279717.
• Bumi Merah: The Fall Of Baghdad. Novel (Կարմիր հող. Բաղդադի անկումը. Պատմություն)։ Batu Caves, Selangor: Badan Penulis & Karyawan Kreatif, 2004 ISBN 978 983 4111 823.
• Meniti Gelombang. Novel (Քայլեր ալիքների վրա։ Պատմություն)։ Batu Caves, Selangor: Badan Penulis & Karyawan Kreatif, 2004.
• Mengapai Puncak (Հասնել գագաթին)։ Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2007 ISBN 9789836294807.
• Pusaka Cendana (Սանդալի ժառանգությունը)։ Kuala Lumpur: Prin-AD SDN Bhd, 2007 ISBN 9789676120561 (совместно с Nor Azah Abd Aziz, Rozlan Mohamed Noor, Muhd Nasruddin Dasuki, Wahba, Rohani Deraman, S.M. Zakir, Muhammad Ali Atan, Nasriah Abdul Salam, Rozais al-Anamy, Serunai Faqir):
• 50 tahun politik orang Melayu: apa yang kita cari? (Մալայզայի 50 տարի քաղաքականություն. ի՞նչ ենք մենք փնտրում:):[Batu Caves, Selangor Darul Ehsan]: Badan Penulis dan Karyawan Kreatif, 2008.
• Anum Ranum. Kumpulan Cerpen (Գերհասուն Անում)։ Batu Caves, Selangor Darul Ehsan: Tengas Communication, 2010 ISBN 9789834111854.
• Cinta AF (АФ սեր)։ Batu Caves, Selangor Darul Ehsan: Penerbitan Fikir Enterprise (Pikir), 2011.
• Gelora Belantara (Հուզմունքը ջունգլիներում)։ Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2011 ISBN 9789834607.
• Tawarikh Ibu. (Մայրերի բնավորությունը). Johor Baru: Yayasan Warisan Johor, 2013 ISBN 9789675361128.
• Nenek (Տատիկը)։ Kuala Lumpur: Institut Terjemahan & Buku Malaysia, 2014 ISBN 9789674305796.
• SIPENA: Himpunan Karya Pemenang Hadiah Sastera Selangor kini 2015 (Նորին Մեծություն փետուր՝ Սելանգորի 2015 թվականի գրական մրցանակի հաղթողների ստեղծագործությունների ժողովածու)։ Kuala Lumpur: Institut Terjemahan dan Buku Malaysia, 2016 ISBN 9789674603311 (Arafat Hambali, Ismail Suhadi, Roslan Jomel, Hazayani Zakaria, Hadi Jaafar, Aziz Zabidi , Karl Agan հետ համատեղ)։

Փաստեր

• 2017 թվականի մայիսի 15-ին «Արվեստագետները ժողովրդի հետ» կազմակերպությունը Շահ-Ալամում անցկացրեց Ռոզալինդի հիշատակի երեկո։

Ծանոթագրություններ

Կուալա Լումպուր (մալայերեն՝ Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, անգլ.՝ Federal Territory of Kuala Lumpur, չինարեն՝ 吉隆坡联邦直辖区), Մալայզիայի մայրաքաղաքը ու ամենաբնակեցված քաղաքը։ Քաղաքի մակերեսը կազմում է 243 կմ², բնակչությունը 2010 թվականի տվյալներով՝ 1,6 միլիոն մարդ։ Մեծ Կուալա Լումպուր քաղաքային ագլոմերացիայի բնակչությունը 2012 թվականի տվյալներով կազմում է 7,5 միլիոն մարդ։

Կուալա Լումպուրը Մալայզիայի խորհրդարանի նստավայրն է։ Քաղաքը ժամանակին դաշնային կառավարության դատական և գործադիր մարմինների նստավայն էր, սակայն դրանք 1999 թվականին տեղափոխվել են Պուտրաջայ։ Դատական համակարգի որոշ բաժիններ դեռ գտնվում են Կուալա Լումպուրում։ Այստեղ է գտնվում նաև Մալայզիայի արքայի պաշտոնական նստավայր Իստանա Նեգարան։ Կուալա Լումպուրը Մալայզիայի մշակութային, ֆինանսական և տնտեսական կենտրոնն է։ Foreign Policy-ի 2010 թվականի գլոբալ քաղաքների սանդղակում գրավում է 48-րդ հորիզոնականը իսկ 2010 թվականին ըստ 2thinknow-ի՝ տնտեսական և սոցիալական նորարարության գլոբալ քաղաքների ցանկում գրավել է 67-րդ տեղը։

Աշխարհագրություն

Քաղաքը գտնվում է Մալակկա թերակղզու հարավ-արևմուտքում, ցածրադիր հովտում, որտեղ միախառնվում են Կլանգ և Գոմբակ գետերը։

Պատմություն

Կուալա Լումպուրը հիմնադրվել է 1857 թվականին։ 1880-1978 թվականները եղել է Սելանգորի մայրաքաղաքը։ 1946-1957 թվականները եղել է բրիտանական գաղութի վարչական կենտրոնը, 1957-1963 թվականները՝ անկախ Մալայայի Ֆեդերացիայի մայրաքաղաք, 1983 թվականից՝ Մալայզիայի մայրաքաղաք։ 1972 թվականի փետրվարի 1-ից կրում է քաղաքի կարգավիճակը, 1974 թվականից՝ Դաշնային տարածքի կարգավիճակ։

Ազգային կազմ

Քաղաքում բնակվում են մալայացիներ, չինացիներ, թամիլներ, մալայալներ, թելուգու, բենգալացիներ և այլ ազգեր։

Տնտեսություն

Կուալա Լումպուրը համարվում է երկրի առևտրա-արդյունաբերական և ֆինանսական կենտրոնը։ Քաղաքում և դրա արվարձաններում գտնվում են կաուչուկի վերամշակման, արմավենու յուղի և այլ սննդամթերքների արտադրության ձեռնարկություններ։

Կլիմա

Կուալա Լումպուրը ունի հասարակածային կլիմա, տեղումների մեծ քանակով (տարեկան միջին քանակը կազմում է 2627 մմ)։ Ամբողջ տարին շոգ է և խոնավ։ Առատ տեղումները գրեթե հավասարաչափ թափվում են ամբողջ տարվա ընթացքում, բացի հունիս-օգոստոս ամիսներից, երբ դրանք համեմատաբար ավելի քիչ են։ Օդի ջերմաստիճանը քաղաքում երբեք չի բարձրանում 38,5 °C-ից և երբեք չի իջնում 17,8 °C-ից։ Միջին օրական առավելագույնը կազմում է 30-33 °C, իսկ նվազագույնը՝ 23-25 °C:

Ծանոթագրություններ

Հարի Ավելինգ (անգլ.՝ Harry Aveling, մարտի 30, 1942(1942-03-30), Սիդնեյ, Ավստրալիա), ավստրալացի գիտնական և թարգմանիչ, որը մասնագիտանում է մալայական և ինդոնեզական գրականության մեջ։

Համառոտ կենսագրություն

Ավարտել է Ուոլաստանի անգլիկան աստվածաբանական քոլեջը (Փերթ), Սիդնեյի համալսարանը, Նյու Ռասթլ համալսարանը (մագիստրատուրա) և Սինգապուրի ազգային համալսարանը (դոկտորական աստիճան)։ 1963-1964 թվականներին աշխատել է Սիդնեյի համալսարանում, 1965-1973 թվականներին՝ Մոնաշի համալսարանում, 1963-1964 թվականներին՝ Մյուրդոխի համալսարանում և մինչև թոշակի անցնելը՝ 2008 թվականը՝ Լա Տրոբ համալսարանում։

1999, 2014 թվականներին որպես հրավիրված պրոֆեսոր դասախոսություններ է կարդացել Մարիլենդի համալսարանում, 2002 թվականին՝ Օխիոյի համալսարանում, 2002-2004 թվականներին՝ Աթենքի համալսարանում, 2006 թվականին՝ Ինդոնեզիայի համալսարանում, 2008-2009, 2015 թվականներին՝ Հոշիմին քաղաքի սոցիալական և հումանիտար գիտությունների համալսարանում։ 2005-2008 թվականներին եղել է Ավստրալիայի գրական թարգմանության ասոցիացիայի նախագահ։

Հրատարակվել է Հարի Ավելինգի մոտ 50 գիրք, որոնցում ներկայացված են ինդոնեզական, մալայական և Վիետնամական (ֆրանկոֆոն) գրականության թարգմանություններ։

Հարի Ավելինգը համարվում է հայտնի գրականագետ, թեև նրա որոշ կարծիքներ ըստ մասնագետների հակասական են․ օրինակ, դժվար թե կարելի է համաձայնվել նրա այն կարծիքի հետ, որ «1945-ից 1990 թթ. Ինդոնեզիայի գրականության մեջ քիչ էին հետաքրքիր գործերը», որ այն ժամանակ «յուրաքանչյուր հեղինակ ուներ նույն մոտեցումը», որ «պատմությունները պարզունակ էին, սյուժեները՝ պարզ, իսկ կերպարները՝ ուրվագծային»։ Ըստ մասնագետների նույնը վերաբերում են նրա որոշ թարգմանությունների։

Իր թարգմանչական աշխատանքի համար Հարի Ավելինգն արժանացել է Անուգերա Պենգեմբանգան Շաստրա մրցանակի (գրականության զարգացման մրցանակ)։

Ունի երկու որդի, մեկ դուստր և հինգ թոռ։

Հիմնական աշխատություններ

Թարգմանություններ

• Rendra, W. S. Contemporary Indonesian poetry: poems in Bahasa Indonesia and English. St. Lucia, Queensland: University of Queensland Press, 1974 ISBN 0702209325.
• From Surabaya to Armageddon: Indonesian Short Stories. Singapore, Kuala Lumpur, Hongkong: Heinemann Educational Books, 1976 (рец.) Nigel Phillips. Controversial Translations // Archipel, 1978, 16, p. 227—229
• Osho Rajneesh. Jagat Taraiya Bhor Ki [The last morning star]. Pune: Rebel Foundation, 2000 ISBN 8172611641 (համահեղինակ)
• Secrets Need Words: Indonesian Poetry 1966—1998. Athens, Ohio: Ohio University Center for International Studies, 2001 ISBN 9780896802162.
• Danarto. Abracadabra, Second edition. Jakarta: Metafor Publishing, 2001
• Sahajo Bāī. Sahaj Prakash [The brightness of simplicity]. Delhi: Motilal Banarasidass Publishers, 2001 ISBN 9788120817753 (համահեղինակ).
• Harun Mat Piah. Traditional Malay literature [Kesusasteraan Melayu tradisional]. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2002. ISBN 9789836272027.
• Joko Pinurbo. Trouser doll: selected poems, 1989—1998 [Celana]. Jakarta: Lontar Foundation, 2002 ISBN 9789798083440 (համահեղինակ)
• Kingsbury, Damien. Autonomy and disintegration in Indonesia. London; New York: Routledge Curzon, 2003 ISBN 9780415297370.
• Secrets need words, Indonesian poetry, 1966—1998 [Rahasia Membutuhkan Kata, Puisi Indonesia,1966-1998]. Magelang: IndonesiaTera, 2003 ISBN 9789799375834.
• Rosa Herliany, Dorothea. Life sentences: selected poems. Magelang: IndonesiaTera, 2004 ISBN 9789799375988.
• Abdul Ghafar Ibrahim. Ahhh … sajak-sajak terpilih [Ahhh … selected poems]. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2005.
• Rosa Herliany, Dorothea. Santa Rosa [Saint Rosa: poems]. Magelang, Indonesia: IndonesiaTera, 2005.
• Friedlander, Peter. Daya Bai ki Bani [The Songs of Daya Bai]. New Delhi: Prestige Books, 2005 ISBN 9788175511699.
• Rosa Herliany, Dorothea. Sebuah radio, kumatikan [Kill the radio: poems]. Norwich: Todmorden, 2007 ISBN 9781904614111.
• Abdul Ghafar Ibrahim. Takkan hilang [Never vanish]. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2008 ISBN 9789836298614.
• Pham Duy Khiêm. Legends from serene lands: classical Vietnamese stories. New Delhi: Prestige Books, 2008 ISBN 9788178510422.
• Rainbow:18 Indonesian Women Poets. Jogjakarta: Jogja. 2008 ISBN 9789787750667 (համահեղինակ).
• Dewi Lestari. Supernova: the knight, the princess, and the falling star. Jakarta: Lontar Foundation, 2010 ISBN 9789798083839.
• Liaw Yock Fang. A History of Classical Malay Literature. Jakarta: Obor, 2013 ISBN 9789794618103 (համահեղինակ)
• Herliany, Dorothea Rosa. Morphology of Desire. Jakarta: Lontar Foundation, 2013 ISBN 9786029144307.
• Herliany, Dorothea Rosa. Cuma Tubuh Cuma Tubuh: A Body Only a Body. Borobudur: Waktoe, 2013 ISBN 9786029678611.
• Charandas, Sant. The Treasury of Devotion. Delhi: Prestige. 2014 ISBN 9789382186342 (համահեղինակ)
• A Ghafar Ibrahim. Tak Tun. Kuala Lumpur: Institut Terjemahan dan Buku Malaysia, 2014 ISBN 9789674303082.

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

• Harry Aveling
• PROFESSOR HARRY AVELING