Nîmes

Nîmes (, oksyt. Nimes, łac. Colonia Augusta Nemausus) – miasto w południowej Francji, w regionie Oksytania, stolica departamentu Gard. Miasto w granicach administracyjnych gminy liczy 143 468 mieszkańców (2007), przy gęstości zaludnienia 888 os./km². Leży 50 km na wschód od Montpellier.

Miasto jest ważnym ośrodkiem usługowym, głównie turystycznym (m.in. corridy w amfiteatrze z czasów rzymskich) i handlowym (targi mięsa, wina); przemysł obuwniczy, włókienniczy, spożywczy (winiarski), metalurgiczny. W Nîmes znajduje się założona w 1682 roku akademia nauk.

Transport

Jest ważnym węzłem kolejowym (TGV do Paryża i Lyonu) i drogowym (autostrady do Lyonu, Marsylii, Montpelier, Nicei i Tuluzy). W pobliżu miasta znajdują się 4 międzynarodowe porty lotnicze: Nîmes-Garons (15 lotów tygodniowo) oraz porty w Marsylii, Montpelier i Awinionie.

Miasto i przedmieścia posiadają dobrze rozwiniętą sieć komunikacji autobusowej (linie miejskie, podmiejskie i między przedmieściami – łącznie ok. 40 linii).

Historia

Nîmes ok. VI wieku p.n.e. było grodem celtyckiego plemienia Volcae Arecomici. W roku 120 p.n.e. miasto oddało się pod panowanie Rzymu bez stawiania oporu.

Oktawian August nadał miastu status kolonii. Pełny rozkwit Nîmes przeżywało w II wieku n.e. Kolejne najazdy, a ostatecznie zajęcie miasta w V wieku przez Wizygotów zakończyło okres prosperity.

W okresie średniowiecza mieszkańcy miasta przystosowali amfiteatr do potrzeb refugialnych, który stał się fortecą. Rzymskie budowle były rozbierane, a uzyskany w ten sposób kamień używany jako dodatkowy budulec. W 725 roku miasto zostało podbite przez Arabów, a w 737 roku wyzwolone przez Karola Młota. Od X wieku znajdowało się pod panowaniem lokalnych hrabiów, a od 1185 hrabiów Tuluzy. Na początku XIII wieku Nîmes brało udział w krucjacie przeciwko albigensom. W 1226 zostało zajęte przez Ludwika VIII, natomiast w 1258 przyłączone do Korony francuskiej; podczas wojny stuletniej przechodziło kilkakrotnie z rąk do rąk. W owym czasie było ośrodkiem przemysłu sukienniczego, później jedwabniczego.

W czasie wojen religijnych w XVI wieku Nîmes zostało opanowane przez hugenotów, było ich ważnym ośrodkiem; po odwołaniu edyktu nantejskiego w 1685 roku wielu protestantów opuściło miasto; część pozostałych przyłączyła się do kamizardów.

Klimat

Zabytki

Amfiteatr

Wybudowany został w końcu I wieku n.e. i był jednym z największych amfiteatrów rzymskiej Galii. Obiekt ma ok. 133 m długości i ok. 101 m szerokości. Dwupiętrowa fasada sięga 21 m wysokości i posiada 60 arkad. Szacuje się, że amfiteatr mógł pomieścić ponad 20 000 widzów. W XIX wieku budowla odgrywała rolę slumsów, dając schronienie ok. 2000 osobom. Obecnie amfiteatr w Nîmes jest jedną z najlepiej zachowanych tego typu budowli.

La Maison Carrée

Jedna z ważniejszych świątyń rzymskiego Nîmes, znajdująca się przy miejskim forum. Wybudowano ją w I wieku p.n.e. Dedykowana była Gajuszowi i Lucjuszowi Cezarowi – adoptowanym wnukom Oktawiana Augusta. Swoją nazwę zyskała w XVI wieku – w języku francuskim z tego okresu wyraz carré (kwadrat) używany był dla oznaczania różnych budowli zbudowanych na planie kwadratu. Obecnie budynek poddawany jest renowacji, a wewnątrz znajduje się sala w której wyświetlany jest film (w technologii 3D) dotyczący historii miasta.

Le Temple de Diane

Tzw. świątynia Diany, właściwie była poświęcona Oktawianowi Augustowi i jego rodzinie. Budowla przylega do innego budynku, który prawdopodobnie pełnił funkcję biblioteki.

La Tour Magne

Rzymska wieża obserwacyjna. Pierwotnie wchodziła w skład miejskich umocnień, górując nad miastem była jego najwyższą budowlą. Zbudowana na planie ośmiokąta, posiadała trzy piętra. Dziś wieża ma 32 m wysokości (jej najwyższa kondygnacja uległa zniszczeniu). Na wieży znajduje się punkt widokowy – oprócz panoramy miasta widoczne są Mont Ventoux oraz pasmo gór Alpilles.

Bramy miejskie

Porte Auguste (łac. Porta Augusta) – najważniejsza brama rzymskiego Nîmes, przez którą przechodziła Via Domitia przecinająca miasto i prowadząca z Beaucaire do Hiszpanii. Do dziś zachowały się dwie większe arkady (dla wozów) oraz dwie mniejsze (dla pieszych). Pierwotnie brama posiadała dwie wieże warowne. Brama znajduje się na północny wschód od centrum miasta.

Porte de France (łac. Porta Hispania) – jednoarkadowa brama w południowo-wschodniej części miasta. Pierwotnie posiadała dwie półkoliste wieże warowne.

Castellum divisorium

Pozostałości końcowej części akweduktu. Cylindryczna kamienna konstrukcja miała na celu rozdzielanie wody na obszar miasta przy pomocy systemu rur. Jest to jedna z dwóch najlepiej zachowanych tego typu konstrukcji w Europie (druga znajduje się w Pompejach).

Katedra

Katedra Notre Dame et Saint Castor wzniesiona została w 1096 roku. Była wielokrotnie przebudowywana na przestrzeni wieków, lecz do dziś zachowała przykłady romańskich zdobień typowych dla południowej Francji.

Pozostałe atrakcje turystyczne

renesansowy ratusz (Hôtel de Ville) wybudowany w 1703 roku;
beffroi z XVII wieku;
muzea, m.in. Musée des Beaux-Arts i muzeum archeologiczne;
galeria sztuki i centrum kultury „Carré d’Art”, wybudowane w latach 1984–1993 według projektu Normana Fostera;
w pobliżu Nîmes znajduje się fragment rzymskiego akweduktu Pont-du-Gard (koniec I wieku p.n.e.).