Grabowski Gallery

Grabowski Gallery (Galeria Grabowskiego) – galeria awangardowa w Londyńskiej dzielnicy Chelsea, założona przez polskiego aptekarza Mateusza Grabowskiego, działająca w latach 1959–1975. Galeria cieszyła się renomą nie tylko wśród emigracji polskiej po II wojnie światowej, ale i w nowym świecie Pop i Op-artu oraz artystów z Commonwealthu, stąd nazywano ją wystawą „artystów diaspory”.

Początki wystawowe galerii były wykorzystane dla zasobnej grupy polskich malarzy i rzeźbiarzy przebywających w Londynie. Do nich zaliczyli się:

• Janina Baranowska
• Tadeusz Beutlich
• Józef Czapski
• Kazimierz Dźwig
• Wojciech Fangor
• Stanisław Frenkiel
• Marian Kościałkowski
• Stefan Starzyński
• Marian Szyszko-Bohusz
• Franciszka Themerson
• Kazimierz Zielenkiewicz

Ponieważ był to okres rozkwitu sztuki Op-art i Pop-art, Grabowski zaczął promować młodych artystów absolwentów wielu londyńskich szkół plastycznych, m.in. pobliskiej Royal College of Art, jak również z zagranicy. Inauguracyjny pokaz Op-artu w Londynie miał miejsce właśnie u Grabowskiego. Impreza Grabowskiego nie była komercyjna, w zamian za urządzenie wystawy mecenas oczekiwał tylko jednej pracy artysty, był to wyraz jego pasji. Jego otwarcie na sztukę z całego świata było bardzo znaczące zwłaszcza dla artystów z trzeciego świata. Wśród wczesnej awangardy Grabowskiego byli między innymi:

• William Apap z Malty
• Anthony Benjamin
• Oliver Bevan
• Derek Boshier
• Petar Hadzi Boskov z Macedonii
• Pauline Boty
• Frank Bowling z Gujany
• Pat Douthwaite ze Szkocji
• Olga Edwardes z Południowej Afryki
• Jules de Goede z Holandii
• David Hockney
• Tess Jaray z Wiednia
• Conroy Maddox
• Robert O'Brian z Hongkongu
• Lucy Raverat
• Bridget Riley
• Neil Stocker z Australii
• Keith Sutton
• William Thomson z Kanady
• Norman Toynton
• Alan Uglow
• Anthony Underhill z Australii
• Marc Vaux
• Aubrey Williams z Gujany

Galeria zorganizowała około dwustu wystaw, nim została zamknięta w 1975 r., rok przed śmiercią założyciela. Zbiory Grabowskiego na jego życzenie zostały podarowane do Muzeum Sztuki w Łodzi oraz do Muzeum Narodowego w Warszawie.

W Londynie w tym okresie istniały cztery inne galerie należące do polskich emigrantów: Feliksa Topolskiego z własnym warsztatem i galerią pod mostem kolejowym w dzielnicy Waterloo, Drian Gallery Halimy Nałęcz, Centaur Gallery Jana Wieliczko i Dinah oraz Heim Gallery Andrzeja Ciechanowieckiego historyka sztuki.

Przypisy