Ալեքսանդրպլաց

Ալեքսանդրպլաց (գերմ.՝ Alexanderplatz, բառացի` Ալեքսանդրի հրապարակ), Բեռլինի կենտրոնական հրապարակը։ Տրանսպորտային կարևոր հանգույց է, Գերմանիայի մայրաքաղաքի տեսարժան վայրերից մեկը։ Հետիոտնային հրապարակն ունի ուղղանկյան ձև, գտնվում է Միտտե թաղամասում` պատմական Քյոնիգսշտադտ շրջանում։ Բեռլինցիները հրապարակը հաճախ կրճատ անվանում են «Ալեքս»։ Հրապարակն օրական ընդունում է ավելի քան 360.000 մարդ։ Ալեքսանդրպլաց կայարանը սպասարկում է շրջանային ու քաղաքային գնացքները։ Հրապարակի տակ գտնվում է մետրոյի համանուն կայարանը։

1701 թվականից հրապարակը պաշտոնապես կոչվել է «Արքայական դարպասների հրապարակ» (գերմ.՝ Königs Thor Platz): Ի պատիվ ռուս կայսր Ալեքսանդր I-ի, ով 1805 թվականի աշնանը պրուսական արքա Ֆրիդրիխ Վիլհելմ III-ի հրավերով այցելել է Բեռլին, հրապարակը ստացել է ներկայիս անվանումը։ Ինդուստրացման արդյունքում բնակչության արագ աճի շնորհիվ` հրապարակը մեծ հեղինակություն է ձեռք բերել աղքատ բնակիչների շրջանում։ Հրապարակում պահպանվել են մինչպատերազմյան կառույցներ` Ալեքսանդր Հաուսը և Բերոլինա Հաուսը։

Հետպատերազմյան շրջանում` Գերմանիայի Դեմոկրատական Հանրապետության ժամանակներում, ընդարձակվել է հրապարակը Արևելյան Բեռլինի ուղղությամբ` համալրվելով նոր շինություններով։ Այստեղ կառուցվում են Park Inn by Radisson Berlin Alexanderplatz հյուրանոցը (125 մ), հսկայական խանութ, Ուսուցչի տունը, իսկ ավելի ուշ` Բեռլինի հեռուստաաշտարակը։ Նախկին ԳԴՀ-ի ճարտարապետության մասին են հիշեցնում պտտվող ժամացույցը, որի շնորհիվ կարելի է որոշել շատ երկրների ժամանակը, և շատրվանը, որ նախկինում կոչվում էր «Ժողովուրդների բարեկամություն»։ 1993 թվականին ճարտարապետ Հանս Կոլհոֆը նախագծում է մի քանի երկնաքերներ։

Ներկայումս հրապարակն ամբողջովին վերակառուցվել է։ 2019 թվականին այստեղ կհայտնվեն մի քանի բարձրահարկ շինություններ, որոնք կամբողջացնեն հրապարակի ամբողջական տեսքը։

Մշակույթում

• «Բեռլին. Ալեքսանդրպլաց» - Ալֆրեդ Դյոբլինի վեպը
• «Բեռլին. Ալեքսանդրպլաց» - Ռայներ Վերներ Ֆասբինդերի հեռուստաֆիլմը

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

• Ալեքսանդրպլաց. փոփոխությունների համայնապատկեր